Vraag & Antwoord

Kort gezegd: de energietransitie is de omschakeling van fossiele brandstoffen (olie, aardgas, steenkolen) naar duurzame energie (zon, wind en aardwarmte). De afspraken over de energietransitie in Nederland zijn vastgelegd in het Klimaatakkoord.

Een belangrijk doel van het nationale klimaatbeleid is het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen (CO2). CO2 komt o.a. vrij door verbranding van aardgas. Zie verder het Klimaatakkoord.

Daarnaast:

• Moet de Groningse gaswinning worden afgebouwd vanwege de aardbevingsrisico’s
• Willen we af van fossiele brandstoffen, deze raken namelijk uitgeput
• Willen we niet afhankelijk willen zijn van externe partijen (bijvoorbeeld Rusland)

Naar verwachting zal de gasprijs de komende jaren verder stijgen.

Op 28 juni heeft het kabinet het Klimaatakkoord gepresenteerd en zijn we begonnen met de uitvoering. In het akkoord staan meer dan 600 afspraken om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. De doelstelling van het Klimaatakkoord is om tussen nu en 2030 de uitstoot van CO2 met 49% te verminderen. In 2050 moet Nederland helemaal CO2-neutraal zijn. De (verplichte) maatregelen die daarvoor moeten zorgen, worden vastgelegd in de Klimaatwet, waar de Tweede Kamer nu aan werkt.

Het kabinet wil gas duurder en stroom goedkoper maken. Met deze maatregelen wil het kabinet stimuleren dat consumenten sneller van het gas afgaan, of een zuinigere CV-ketel nemen. Door de hogere gasprijs wordt het sneller rendabel te investeren in energiezuinige verwarming en isolatiemaatregelen.

Een gemiddeld huishouden verbruikt:

• 1.500 m3 aan gas. De energiebelasting + Opslag Duurzame Energie (ODE) op gas is in 2020 (incl. BTW) 49,6 cent per kubieke meter.
• 3.000 kWh aan elektriciteit. De energiebelasting + ODE op elektriciteit is in 2020 (incl. BTW) 15,1 cent per kWh.

De energiebelasting op gas gaat tot 2026 in totaal met 10 cent per m3 omhoog, terwijl die op elektriciteit juist met 5 cent per kWh wordt verlaagd. De gasprijs voor dit gemiddelde gezin wordt daarmee 150 euro hoger. De elektriciteitsprijs wordt voor dit gemiddelde gezin daarmee 150 euro lager.

Daarnaast krijgen huishoudens een grotere vrijstelling voor energiebelasting, waardoor de rekening omlaag gaat. Ook zal het bedrijfsleven meer gaan bijdragen aan de ODE, zodat de relatieve kosten voor consumenten lager worden.

Bron:  https://nos.nl/artikel/2290621-klimaatakkoord-gas-wordt-duurder-energierekening-omlaag.html

CO2 (koolstofdioxide) is een gas dat van nature in de lucht aanwezig is, maar waarvan de hoeveelheid de afgelopen jaren flink is toegenomen. Dat komt door menselijke activiteiten. Vooral als we fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en gas verbranden ontstaat er veel CO2.

De uitstoot van CO2 is schadelijk voor het milieu. CO2 geldt als het bekendste en meest aanwezige broeikasgas. Broeikasgassen houden de warmte van de aarde vast, waardoor de aarde opwarmt. De opwarming van de aarde leidt nu al tot smelten van ijs op de noord- en zuidpool. Het waterniveau zal oplopen, het klimaat verandert en het weer wordt extremer. Dit zijn allemaal gevolgen van de uitstoot van CO2. Daarom is CO2 reductie erg belangrijk.

De uitstoot van CO2 is schadelijk voor het milieu. CO

Het geschikt maken van de huidige aardgasketen door waterstof is technisch mogelijk. Het huidige aardgasnet kan hiervoor in principe worden gebruikt.

Maar er zijn knelpunten:

1: Waterstof is geen energiedrager (zoals benzine of aardgas) maar een transportmiddel. Voor het omzetten van elektriciteit in waterstof  zijn zeer kostbare elektrolyse-fabrieken nodig. Het productieproces van waterstof kost heel veel energie (stroom van windmolens bijvoorbeeld) en in dit proces treden aanzienlijke verliezen op, tot 50 %.

2: De veel hogere druk  in een waterstof-net maakt grootschalige controle van o.a. de lasnaden en koppelstukken in het huidige aardgas-net noodzakelijk.

3: De aanpassingen in huis (CV, kooktoestel etc.) zijn vergelijkbaar met de overgang van het gebruik van propaan naar aardgas enige decennia geleden. Gasmeters moeten worden aangepast of vervangen. Vakmensen moeten opnieuw worden opgeleid.

4:  In alle schakels in een waterstof keten moeten efficiency verbeteringen worden aangebracht (groter dan 50 %) om het enigszins betaalbaar te maken voor de eindgebruikers.

Pas als deze knelpunten zijn opgelost, komt een brede uitrol van waterstof als vervanging van aardgas in zicht. Hiervoor  is naar verwachting 10 tot 15 jaar nodig.

Afhankelijk van de diepte heet het aardwarmte of bodemwarmte (ook wel geothermie genoemd). Aardwarmte ontstaat in de kern van de aarde. Bodemwarmte is afkomstig van de zon. Het zijn beide milieuvriendelijke alternatieven voor aardgas en steenkool, want ze zorgen niet voor CO2-uitstoot.

Bodemwarmte wordt gewonnen door het slaan van putten van circa 120 meter diep. Via een gesloten watercircuit wordt hierop een warmtepomp (meestal per individueel huis) aangesloten, die het ondergronds verwarmde water van circa 10⁰ C opwaardeert naar een temperatuur van 40 à 50⁰ C die kan worden gebruikt voor verwarming middels LT (lagere temperatuur) radiatoren of vloerverwarming.

Aardwarmte  kan worden ingezet door boringen te doen van een kilometer diepte (of soms veel meer).  In de bodem wordt een aardlaag gezocht waar een temperatuur heerst van 70 – 120⁰C, die zonder een aanvullende warmtepomp kan worden ingezet voor verwarming. Bodemonderzoek is noodzakelijk om de boordiepte te kunnen bepalen en om te onderzoeken of er voldoende warmte beschikbaar is. Dergelijke onderzoeken en de boring zelf zijn dusdanig kostbaar dat aardwarmte alleen realistisch toepasbaar is er 6 tot 10 duizend woningen mee kunnen worden verwarmd.

Voorbeeld bodemwarmte: Het nieuwe appartementencomplex Nieuweroord wordt straks verwarmd met behulp van bodemwarmte. Hiervoor zijn in de bouwfase - in vier grote gaten - 30 putten geboord van circa 120 m diep.  Aan iedere put wordt een warmtepomp aangesloten, die elk drie appartementen verwarmt. Dit complex is uiteraard prima geïsoleerd.

Bij een energiebezoek komen twee wijkbewoners op bezoek die samen met jou de status van je huis doornemen. Zij zijn geen experts, maar hebben wel enige kennis van zaken op het gebied van energiebesparing. Je krijgt tips en adviezen hoe je het huis  energiezuiniger kunt maken, maar toch comfortabel houdt.  Het is handig als je van tevoren de vragenlijst invult, die als leidraad dient voor het gesprek. Een energiebezoek neemt maximaal twee uur in beslag. De eenvoudigste manier om een energiebezoek aan te vragen, is om deze optie aan te vinken op het aanmeldformulier  voor de nieuwsbrief. Je wordt dan gebeld voor het maken van een afspraak voor een energiebezoek.

Er is ook een mogelijkheid voor een korter bezoek met een warmtecamera. Deze laat zien waar koudebruggen zitten in je huis, of dat hoeken in oudbouwhuizen nogal wat koude kunnen verliezen.  Een bezoek met een warmtecamera is mogelijk als je ervoor zorgt, dat er vijf huizen meedoen en als het buiten koud is. Je kunt beide energiebezoeken ook aanvragen bij energiezuinig@vogelwijk.nl

De levensduur van een nieuwe ketel is circa 15 jaar. Als je nu een nieuwe aanschaft, dan is die tot ongeveer 2035 operationeel. Je kunt ook overwegen over te stappen op een huurketel; als de huurperiode langer dan 5 jaar wordt is koop een betere optie. Er is geen zekerheid dat er binnen deze periode een nieuw verwarmingssysteem in de wijk is aangelegd.

Als je kiest voor een combinatie van een nieuwe CV-ketel met een warmtepomp (dat heet een hybride systeem), kun je al behoorlijk op je gasverbruik besparen. Voor deze keuze zijn dure investeringen in isolatie niet noodzakelijk, de CV blijft immers beschikbaar voor de koudste dagen. Doorgaan met isoleren levert natuurlijk voordeel op!

Het Duurzaam Bouwloket adviseert de volgende kleine maatregelen, die je vrij eenvoudig zelf kunt toepassen, de zogeheten 'quick wins':

• Spouwmuurisolatie
• Isolatie glas (HR ++ of +++)
• Tochtwering en kierdichting
• Dak-/vloerisolatie

Je kunt zeggen dat tochtwering en kierdichting - mits gedaan met eenvoudige middelen - een terugverdienperiode van nul hebben.

Spouwmuur- en dakisolatie worden beschouwd als investeringen met de kortste terugverdienperiode.

Isolatie moet zorgvuldig gebeuren, met gebruikmaking van geschikte materialen. In het verleden zijn hierbij soms fouten gemaakt. Zorg ervoor dat je huis niet ‘potdicht’ wordt, want dan krijg je gegarandeerd problemen met het leefklimaat en de luchtvochtigheid in je huis (schimmel).

Geen isolatie zonder ventilatie!

Als er geen spouwmuren in je huis zitten - of deze zijn te dun- zijn voorzetmuren (aan binnen- of buitenkant) de enige oplossing. Soms zit er in de spouwmuren nog allerlei bouwafval (moeilijk vast te stellen). In dat geval heeft spouwmuurisolatie eigenlijk geen zin.

De gemeente Leiden heeft de subsidiemogelijkheden voor isolatie, isolerend glas, enzovoorts in oktober 2018 stopgezet.

Op 2 september 2019 is er opnieuw regeling  gekomen van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland voor het verkrijgen van subsidie voor isolatiemaatregelen. Het gaat om maatregelen die na 15 augustus 2019 zijn getroffen.

De rijksoverheid biedt al jaren de mogelijkheid om btw terug te vragen op de aanschafprijs van zonnepanelen en biedt een subsidie op de aanschaf van warmtepompen.

Verder zijn er mogelijkheden voor het afsluiten van een energiebespaarlening bij het Nationaal Energiebespaarfonds of een duurzaamheidslening bij de gemeente Leiden tegen gunstige voorwaarden.

Een warmtepomp haalt energie uit de lucht,  bodem of grondwater. Er zijn 3 soorten warmtepompen:

• een volledig elektrische: zorgt voor verwarming en warm water;
• een hybride warmtepomp werkt samen met je cv-ketel. Alleen als het erg koud is schakelt de cv-ketel bij.
• een ventilatiewarmtepomp haalt de warmte uit de ventilatielucht.

De watertemperatuur die een warmtepomp kan leveren varieert tussen de 40 en 60 ⁰ C.

Alleen als je huis goed tot zeer goed is geïsoleerd kun je overstappen op een warmtepomp als volledige vervanging van de CV-installatie.  Voor de oudere huizen in de Vogelwijk is een hybride warmtepomp (warmtepomp in combinatie met een CV) veel geschikter; dit wordt door alle experts dan ook geadviseerd.

Van tijd tot tijd zie je berichten in de media over bewoners die klagen dat hun warmtepomp het huis onvoldoende warm krijgt. Dit komt in bijna alle gevallen door onvoldoende isolatiemaatregelen.

Lucht/water-warmtepompen hebben een buitenunit met daarin ventilatoren die  geluid produceren (40 of meer dBa). Dit is te vergelijken met het geluid van een airconditioning-unit. In een dichtbebouwde omgeving als de onze heeft dit het bezwaar dat je - naast jezelf - ook je buren opzadelt met enig geluidsoverlast.

Tips:

• Je kunt subsidie krijgen voor de aanschaf van een warmtepomp.
• Je kunt heel veel informatie vinden over warmtepompen op de site van  Milieu Centraal.

Een PVT (PhotoVoltaïsch-Thermisch) paneel combineert op een slimme manier zowel elektriciteit en warmte. Het is een  techniek die nog volop in ontwikkeling is.

Een PVT paneel is vaak een stuk duurder dan een standaard zonnepaneel.

Een infraroodpaneel (IR-paneel) kan aan het plafond of muur bevestigd worden en kan als plaatselijke warmtebron dienen. IR-panelen zijn geschikt voor een situatie waarbij je niet de gehele ruimte kunt of wilt verwarmen, bijvoorbeeld boven een zitbank of studeertafel. Een IR-paneel verwarmt niet de lucht, maar verwarmt (de beperkte ruimte) door straling.

Deze panelen kunnen worden desgewenst worden voorzien van een klokthermostaat en/of afstandsbediening.

Verwarming van het gehele huis met uitsluitend infraroodpanelen wordt niet aangeraden.

Als je wilt weten of je nog iets terugziet van het geld dat je in isolatie van je huis hebt gestopt, dan bestaat er een eenvoudige methode om dat te meten. Namelijk het gasverbruik over een langere periode afzetten tegen het aantal graaddagen van dezelfde periode. Klik op dit informatieblad voor meer informatie hierover. Je kunt ook kijken op de site van mindergas. 

Het Leidse warmtenet verwarmt een aantal nieuwbouwwijken, zoals de Stevenshof, Roomburg, Nieuw Leiden en Poelgeest in Oegstgeest. Ook alle nog te bouwen wijken worden hierop aangesloten (dus gasloos). De benodigde warmte wordt opgewekt in de centrale aan de Langegracht met behulp van aardgas.  Er ligt een uitgebreid netwerk van warmteleidingen (en retourleidingen) door de stad waardoor water van 90⁰ C stroomt. Klik hier voor een kaartje.

Vattenfall (voorheen NUON) heeft – als enige - de licentie van het Leidse net en verzorgt de aanleg en exploitatie richting bewoners. Voor de warmteproductie heeft Vattenfall een contract met de eigenaar van de aardgascentrale aan de Langegracht, Uniper.

Er kan op dit moment niet worden gekozen voor een andere energieleverancier. Hiervoor zou het nodig zijn dat er meerdere leveranciers warmte leveren aan het Leidse net en die zijn er op dit moment niet. Als het Leidse warmtenet wordt gekoppeld aan de warmterotonde, ontstaan er meer mogelijkheden voor een zogeheten ‘open’ warmtenet.

N.B. De oude zusterflat aan de Rijnsburgerweg (op de plek waar nu het appartementencomplex Nieuweroord wordt gebouwd) was aangesloten op het Leidse warmtenet. De afgedopte koppeling is zichtbaar aan de overkant van het ronde bruggetje in het Bos van Bosman (hekje met NUON stickers).

Als we in de Vogelwijk gebruik zouden gaan maken van het warmtenet van Vattenfall, hebben we te maken met Vattenfall tarieven. Deze zijn hier te vinden (stand van zaken 2020).

Je hebt te maken met twee maandelijkse tarieven:

1. een voorschotbedrag voor de afgenomen warmte
2. een vastrechtbedrag

Verder betaal je eenmalig een bedrag voor aansluiting op het warmtenet, dit bedrag is door de ACM gemaximeerd op € 4510,73 (afstand tot 25 meter). Voor dat bedrag legt Vattenfall het warmtenet in de wijk aan en wordt het leidingwerk in huis aangelegd tot en met de warmtewisselaar, die wordt geïnstalleerd op de plaats waar nu de CV-ketel hangt. De aansluitkosten zijn afhankelijk van de situatie ter plekke en kunnen dus per huis verschillen.

Wanneer er een nieuw warmtenet wordt ontwikkeld en aangelegd, dan zullken de kosten anders worden berekend. Een deel van de ontwikkelkosten die worden gemaakt om het warmtenet in de wijk aan te leggen, worden dan bij de individuele woningen doorberekend. Dit is een zogenaamde projectbijdrage.

In de periode 2021 tot 2023 wordt in de Vogelwijk en de naastgelegen Raadsherenbuurt de riolering vervangen. Voor Vogelwijk Energiezuinig is ht interessant om na te gaan of er mogelijkheden zijn voor een combinatie van rioolvernieuwing met de aanleg van andere ondergrondse infrastructuur, zoals een warmtenet. Op deze manier kunnen we werk-met-werk maken en hoeft de straat maar één keer open. Hierover voeren we gesprekken met de gemeente Leiden.

Het antwoord op deze vraag kun je benaderen door te kijken hoe de benodigde warmte wordt opgewekt.

• Aardgas: vanuit de aardgascentrale, zoals nu aan de Langegracht. Door deze manier van warmteproductie wordt er ruim 30% minder CO2 geproduceerd in vergelijking met individuele CV-ketels.
• Groen gas is de duurzame variant van aardgas en wordt gemaakt door biogas op te waarderen tot het dezelfde kwaliteit heeft als aardgas. Is duurzaam, echter slechts zeer beperkt beschikbaar en heeft een hoge kostprijs.
• Biomassa (hout) wordt door velen gezien als een soort 'schaamlap' groen.
• Aardwarmte (geothermie) is duurzaam.
• Warmte uit oppervlaktewater (aquathermie) is duurzaam
• Restwarmte chemische industrie en afvalverbranding. Is duurzaam in de zin dat deze warmte anders in de open lucht wordt afgestoten. Restwarmte van de kolencentrale op de Maasvlakte (voorzien als warmteleverancier in Rotterdam) is nauwelijks duurzaam te noemen.

Een andere benadering is het materiaalgebruik en de  indirecte kosten.

• Bij een warmtenet worden CV-installaties overbodig, anderzijds heb je warmte transportleidingen (zwaar geïsoleerde pijpleidingen) nodig, waarin nog wel warmteverlies zal optreden.
• Voor aansluiting op de warmterotonde moet 40 kilometer leiding worden gelegd met bij aanleg aanzienlijke kans op verstoring van het milieu en tijdens de exploitatie periode kans op vervuiling door leidingbreuken, onderhoud etc.
• Biomassa: er is in Europa onvoldoende biomassa beschikbaar, dus biomassa wordt door middel van zeetransport geïmporteerd uit Noord en Zuid-Amerika, met ontbossing als gevolg.
• Restwarmte chemische industrie en afvalverbranding: wat als de chemische fabriek nu werkt op basis van uiterst schadelijke processen en/of producten? Wat doe je als de chemische fabriek om wat voor reden dan ook buiten werking wordt gesteld?

Technisch gezien zijn er 4 soorten warmtenetten:

• Hoge temperatuur (HT) met water van 90⁰. Aantrekkelijk voor de oudbouw, omdat er geen (dure) aanvullende isolatiemaatregelen nodig zijn. Voor de nieuwbouw is deze HT eigenlijk overbodig hoog, omdat deze woningen bijna allemaal een energielabel A hebben.
• Midden temperatuur (MT) met water van 50-70⁰ C. Geschikt voor oudbouwwoningen met goede tot zeer goede isolatie. Geschikt voor de nieuwbouwwoningen.
• Lage temperatuur (LT) met water van 40-50⁰ C. Alleen geschikt voor oudbouwwoningen met extreem goede isolatie, denk aan een huidig gasverbruik van circa 900 m³ op jaarbasis. Ook de nieuwbouwwoningen moeten mogelijk nog wat isolatiemaatregelen nemen. Als je huis zo goed geïsoleerd is, kun je ook denken aan een individuele warmtepomp.
• Ultra lage temperatuur (ULT) met water van circa 20⁰ C. Als je huis hierop wordt aangesloten, is het nodig met behulp van een eigen warmtepomp de watertemperatuur omhoog te brengen naar circa 50⁰ C om je huis te kunnen verwarmen.

Bij LT en ULT netten zijn aanvullende maatregelen voor verwarming van tapwater noodzakelijk.  Verder wordt vloerverwarming en/of het gebruik van lage temperatuur radiatoren aangeraden.

De warmte voor het Leidse warmtenet wordt op dit moment geleverd door de elektriciteitscentrale aan de Langegracht. De provincie en de gemeente Rotterdam hadden het plan om in 2020  het warmteoverschot uit het Rotterdamse havengebied te gaan gebruiken voor het Leidse warmtenet. Deze datum is – vanwege financieringsperikelen - niet haalbaar gebleken. Het benodigde leidingnet tussen Rotterdam, Leiden en Den Haag wordt ook wel de warmterotonde genoemd.

In de Warmtevisie van de gemeente Leiden vormt grootschalige uitbreiding van het huidige warmtenet nog steeds een belangrijk onderdeel.

In de rijksbegroting is voor 2022 e.v. een subsidie post opgenomen van € 500 miljoen. Eerst wordt de aanvoerleiding tussen Rotterdam en Den Haag aangelegd. Als deze gereed is, wordt deze leiding doorgetrokken naar Leiden.
Op zijn vroegst in 2026 zal de aanvoerleiding naar Leiden operationeel kunnen worden. In de media wordt deze leiding WarmtelinQ+ genoemd.

In nieuw aan te sluiten wijken in Leiden moeten uiteraard leidingen per straat worden aangelegd.

In 2019 is besloten dat de Gasunie de aanleg en het beheer van de koppeling tussen Rotterdam en Den Haag realiseert. Mogelijk zal ook de aanleg van de koppeling Den Haag - Leiden (via de zgn. WarmtelinQ+) bij de Gasunie worden ondergebracht.
Daarmee krijgt het Leidse warmtenet vanaf 2026 dus twee warmtebronnen ter beschikking: naast warmte vanuit de centrale aan de Langegracht komt ook restwarmte uit de Rotterdamse haven via Den Haag beschikbaar.

Het is de intentie van de gemeente Leiden nog een derde warmtebron aan te boren: geothermie (gebruik van diepe aardwarmte). O.a. binnen de Katwijkse gemeentegrenzen zijn meerdere geschikte locaties aangetroffen.

De Leidse bewoners die zijn aangesloten op het huidige warmtenet ontvangen hun maandelijkse warmtenota van Vattenfall. Hoe dit in de toekomst geregeld zal worden is nog niet uitgekristalliseerd.

In uiterlijk 2050 wil de gemeente aardgasvrij zijn. Dat betekent dat ze in 30 jaar ongeveer 50.000 huizen anders moeten verwarmen. Dit komt neer op gemiddeld 1.600 huizen per jaar. Een enorme opgave!

In de Leidse Warmtevisie lees je welk alternatief (bijvoorbeeld all-electric, inzet van groen gas of aansluiting op het warmtenet)  voor welke wijk het meest betaalbaar, betrouwbaar en duurzaam is. De gemeente wil met een groot aantal partners en inwoners aan de slag met deze transitie, te beginnen in de zes meest kansrijke wijken. De ambitie voor deze kansrijke wijken is om in 2035 al aardgasvrij te zijn. Dat geldt niet voor de Vogelwijk. Eind 2021 moet de gemeente voor alle wijken met een wijkaanpak komen.

In de warmtevisie van de gemeente zie je dat in de 6 kansrijke wijken veelal voor een warmtenet wordt gekozen. Dit zijn meestal wijken met corporatiewoningen. De energietransitie verloopt daardoor wat 'gemakkelijker', omdat er één gesprekspartner is in plaats van vele particuliere woningeigenaren.

Wil je hierover meer lezen, in deze infographic zie je in één oogopslag waar het over gaat, of klik op Warmtevisie Leiden.

In Leiden zijn zes wijken, waar de kans van slagen het grootst lijkt, om als eerste (uiterlijk 2035) aardgasvrij te zijn. De Vogelwijk wordt niet tot deze wijken gerekend. De gemeente heeft dan ook voor onze wijk geen voorkeur voor welke variant dan ook.

Vogelwijk Energiezuinig laat onderzoek doen op wijkniveau om de haalbare opties voor een alternatieve duurzame warmtevoorziening in kaart te brengen.

De rioolvernieuwing staat gepland tussen 2021 en 2023. Voor Vogelwijk Energiezuinig is het interessant om na te gaan of er mogelijkheden zijn voor een combinatie van rioolvernieuwing in combinatie met de met de aanleg van andere ondergrondse infrastructuur, bijvoorbeeld een warmtenet. Op deze manier kun je werk-met-werk maken en hoeft de straat maar één keer open. Het is ingewikkelde materie en om te onderzoek wat er mogelijk is, moet er nog heel wat gebeuren.

Erfgoed Leiden (ELO) is een regionaal kennis- en adviescentrum voor Leiden e.o. op het gebied van archief, monumenten, archeologie en bouwhistorie. Erfgoed Leiden zorgt dat het verleden behouden, zichtbaar en beleefbaar is. Ook van de monumentale panden moet het energieverbruik omlaag, maar het zal duidelijk zijn dat niet alle maatregelen hiervoor geschikt zijn. Deze afdeling heeft in 2018 een duurzaamheidsrapport uitgebracht voor een aantal oudbouw-huizen in onze wijk. Dit rapport is vrij beschikbaar, op te vragen bij Gosse Jensma.

Alle Nederlandse gemeenten zijn verplicht om een loket te hebben waar bewoners terecht kunnen met hun vragen over duurzaamheid. Leiden heeft hiervoor het Duurzaam Bouwloket (DBL) ingeschakeld. Het DBL is een digitaal loket waar iedereen terecht kan met vragen (klein of groot). Binnen 4 werkdagen krijg je meestal een antwoord.

Het Duurzaam Bouwloket heeft in opdracht van de gemeente voor een aantal nieuwbouwwoningen (op het voormalige Annakliniekterrein en in het Van Eijsingapark) eind 2018 een duurzaamheidscan uitgevoerd. In deze scan staan duurzaamheidsadviezen voor het betreffende type woningen. Deze rapporten zijn te vinden op de website van DBL.

GaGoed Leiden en de wijkambassadeurs helpen Leidenaren bij het maken van de juiste keuzes, bijvoorbeeld op het gebied van energie. Iedere wijk heeft een energie-wijkambassadeur. Voor de Vogelwijk is dat Yung Lie.